Giresunun tarihi
Giresun Kalesinden Giresun manzarasıKARADENİZ Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü’nde bulunan Giresun ili, Karadeniz kıyılarından başlayarak, güneyde Kuzey Anadolu Dağları’nın ikinci sırasına kadar dayanır. 6.934 km! genişliğindeki Giresun ili, büyüklük bakımından ilerimiz arasında 49. sırayı alır.
YÜZEY ŞEKİLLERİ Doğu Karadeniz sıradağlarının or-ta kesimleri, Giresun ili sınırları için-dedir. Dağların bu kesimine Giresun Dağları denir. Bunlar, aynı sıranın da-ha doğudaki dağları kadar yüksek ol-mamakla birlikte, sırtları gene de 2.000 m’nin üstündedir. Genellikle vadilerle parçalanmış bir görünümü olan Giresun Dağları’nın yüksek dorukları, Karadeniz kıyısından çok Kelkit vadisine yakındır. Dağların bazı yüksek kesimlerinde, eski buzulların yol açtığı topografya şekillerine, küçük buzul göllerine rastlanır.
İKLİM İlin kıyı kesimleriyle iç kesimleri arasında, iklim büyük farklılıklar gös-terir. Denizle dağlar arasında kalan kıyı şeridinde, kışlar ılık, yazlar az sıcak geçer. il merkezinde en soğuk ay ortalaması 7°C, en sıcak ay ortalaması 22,5°C’dir. Bugüne değin ölçülen en düşük sıcaklık —9,8°C (6 Şubat 1960), en yüksek sıcaklık 37,3°C’dir(4 Ekim 1952). ilin güneyindeki Kelkit vadisiyle ona açılan vadilerde kışlar soğuk, yazlar oldukça sıcak geçer, ilin bu kesimindeki iklime örnek olabilecek Şebinkarahisar’da, en soğuk ay ortalaması —1,3°C, en sıcak ay ortalaması 19,6°C, günümüze kadar ölçülen en düşük sıcaklık — 16,7°C (2 Şubat 1967), en yüksek sıcaklık 34,5°C’dir(19 Temmuz 1970). Bu kesimde yıllık yağış tutarı da kıyı kesimindekinden çok daha azdır (Giresun’un yılda 1.298 mm yağış almasına karşılık, ilin güneyindeki Şebinkarahisar’da yıllık yağış tutarı, ortalama olarak 564 mm’dir).
BİTKİ ÖRTÜSÜ İlin kuzeyi ile güneyi arasındaki yağış tutarı farklılığı, doğal bitki örtüsündeki farklılığın başlıca nedenidir. Kelkit Vadisi’yle kollarının taban kesiminin doğal bitki örtüsü, bozkır görünü- şündedir. Giresun ilinin, bu kesimi dı-şındaki topraklarının doğal bitki örtüsü ormandır. Kıyıyla dağlar arasında ve dağların denize bakan yüzlerinde nem-cil Karadeniz ormanı özelliği taşıyan orman örtüsü, iç kesimlere doğru ku-rakçıl ormanlara dönüşür.
AKARSULAR İlin en önemli akarsuyu, Gümüşhane ili topraklarından gelerek Tirebolu'nun doğusunda denize dökülen Har- şit Çayfdır. Bu çay üzerinde Doğan- kent (Harşit) Hidroelektrik Santralı kurulmuştur, İlin güney kesiminin suları Kelkit Çayı aracılığıyla Yeşilırmak- ta toplanır.
GÖLLER Giresun ilinin sınırları içinde önemli bir göl yoktur. Ama Karagöl Da- ğı’ın üstünde rastlanan küçük buzul göllerinden söz etmek gerekir1990 sayımının sonuçlarına göre Giresun ilinin nüfusu 500.000’e yakın-dır (499.087). Buna göre km!'ye 72 kişi düşer. Nüfus yoğunluğu kıyı kesim-lerinde 300’ü aşarken, iç kesimlerdeki ilçelerde (Şebinkarahisar gibi) 30’un altına düşer.
İl nüfusunun yüzde 34'ü nüfusları 10.000’i aşan yedi kentte toplanmıştır. Bu kentlerden birinin (Giresun) nüfusu 70.000’e yaklaşır. Öteki altı kentin (Bulancak, Şebinkarahisar, Görele, Tirebolu, Alucra, Espiye) nüfuslarıysa 25.000’in altındadır.
GİRESUN KENTİ İlin merkezi olan Giresun kenti, es-ki bazalt lavlarından oluşmuş küçük bir yarımadanın kıstağı (boyun noktası) üstünde kurulmuştur. Doğuda ve batıda kıyıya kadar uzanan kent, yer-leşme alanının kenarında yükselen te-pelere doğru yayılır ve daha ötede, bahçeler içinde, aralıklı evlerle bir kır-sal yerleşme görünümü alır. Adı geçen yarımadan;., atışında, kentin limanı yer alır. Yarımadanın doğusunda kalan kıyı önünde, Doğu Karadeniz kıyıları-nın tek adası olan Giresun Adası (eski adı Aretias) vardır. Giresun’un eski adı “Kerasos”, “Kiraz diyarı” anlamındadır. Bu yüzden kirazın vatanı Giresun sayılır. 1927 sayımında kentin nüfusu 11.898 olarak saptanmış, 1950 yılına kadar çok yavaş artan nüfus (1950’de 12.507), daha sonra hızla artarak 1960'ta 20.000’e yaklaşmış 19.902), 1970’te 30.000’i aşmış, 1975’te 40.000'e (38.236), 1990’da da 70.000’e yaklaşmıştır (67.604).
İlgili Makaleler: Giresun ili, Giresun hakkında, İlçelere göre nüfus
• Bulancak kenti: İlin ikinci büyük yerleşme merkezi olan Bulancak, Karadeniz kıyısında. Bulancak Deresi’nin ağzı yakınlarında kurulmuştur. 1927'de 3.650 olan nüfusu, 1970 yılında 10.000’i aşmış(11.496), 1990’da 24.172’yi bulmuştur. Başlıca sanayi işletmeleri, fındık kırma atölyeleridir,
• Tirebolu kenti Giresun'un doğusunda, il merkezini Trabzon’a bağlayan kıyı yolu üzerinde kurulan Tirebolu üç ayrı parçadan oluşur. Kentin adı “Üç kent” anlamın-daki “Tripolis”ten gelir. 1927’de 3.375 olan nüfusu, 1985’te 12.356’ya, 1990’da da 13.144’e yükselmiştir.
• Şebinkarahisar kenti Giresun’un 111 km güneyinde, ta-rihi kalenin bulunduğu tepenin etek-lerinde yayılan Şebinkarahisar adı ilk Çağ'dan beri çevresindeki birkaç yer-de çıkarılan Şap Ocakları’ndan gelir. 19. yüzyılın sonlarına değin işletilen bu ocaklardan çıkarılan yüksek nitelik li şap, Giresun üzerinden Avrupa'ya ihraç edilirdi. Osmanlı dönemi kaynak-larında öteki Karahisar’lardan ayırmak için kentten Karahisar-ı Şarki (Doğu karahisar) adıyla söz edilir. Şebinkarahisar, Cumhuriyet döne-minin başlarında, kısa bir süre için, il merkezi olmuş, sonra bir ilçe merkezi olarak Giresun iline bağlanmıştır. 1927’de 7.091 olan nüfusu, 1970’te 10.000’i aşmış (10.255). 1990'da da 23.330’a ulaşmıştır.
• Görele kenti Giresun’un doğusunda, Karadeniz kıyısında kurulmuş olan Görele’nin nü-fusu, 1927’de 5.956 iken, daha sonraki sayım dönemlerinde 3.000’in, hatta 2.000’in altına düşmüş (1945 sayımı), ancak 1960’ta yeniden 3.000’i aşabilmiştir. 1985’te 10.000'i geçen nüfusu (12.208), 1990’da 20.000’i de aşmıştır (20.745).
• Alucra kenti Kıyıdan eızakta Giresun Dağları’nın güneyinde kurulan Alucra Cumhuri- yet’in başlarında Şebinkarahisar iline bağlı bir ilçenin merkeziydi ve nüfusu 1927’de yalnızca 540’tı. Nüfus 1955'e gelinceye değin 1,000’in altında kaldı (1950’da 854), 1985’te 10.000’i aştı (10.470), 1990’da 11.517’ye erişti.
• Espiye kenti Giresun’un 29 km kadar doğusun-da, Karadeniz kıyısında kurulan Espi- ye’nin 1955'te 2.376 olan nüfusu, 1985'te 10.000’i aştı (12.561), ama 1990’da azalmıştır (10.219).
ALUCRA İLÇESİ: Alucra genel bilgiler, Alucra tarihi, Alucra coğrafya
BULANCAK İLÇESİ: Bulancak genel bilgiler, Bulancak gezi turizm , Bulancak tarihi ,Bulancak halk kültürü, Bulancak köyleri
ÇAMOLUK İLÇESİ: Çamoluk genel bilgiler, Çamoluk ilçesi
ÇANAKÇI İLÇESİ: Çanakçı genel bilgiler, Çanakçı coğrafya tarih
DERELİ İLÇESİ: Dereli genel bilgiler, Dereli ilçesi tarih ve coğrafya, Dereli ilçesi sosyal yaşantı, Dereli ilçesi ulaşım konaklama, Dereli ilçesi ekonomi,Dereli eğitim kültür
DOĞANKENT: Doğankent ilçesi genel bilgiler, Doğankent tarih coğrafya, Doğankent Nüfus Durumu, Doğankent Eğitim ve Kültür, Doğankent Ekonomi, Doğankent hidroelektirik santrali,Doğankent Çatak
ESPİYE: Espiye ilçesi genel bilgiler, Espiye tarihi , Espiye coğrafya nüfus, Espiye yöresel kültür, Espiye yöresel dil lehçe sözlüğü, Espiye tarım hayvancılık, Espiye yöresel mutfak, giresun karadeniz yemek tarifleri
EYNESİL: Eynesil ilçesi genel bilgiler, Eynesil tarihi, Eynesil coğrafi yapı, Eynesil nüfus durumu, Eynesil idari yapı, Eynesil sosyal durum, Eynesil eğitim öğretim, Eynesil ekonomi
GÖRELE İLÇESİ: Görele ilçesi genel bilgiler, Görele Pidesi, Giresun gezisi, görele gezi, Görele tarihi
GÜCE İLÇESİ: Güce genel bilgiler, Güce coğrafya iklim, Güce nüfus sosyal durum, Güce tarım ve ekonomi
KEŞAP İLÇESİ: Keşap genel bilgiler, Keşap ilçesi geleneksel kıyafetler , Keşap Folkloru horonları , Keşap coğrafi özellikler
PİRAZİZ İLÇESİ: Piraziz genel bilgiler, Piraziz yaylaları, Piraziz yemekleri
ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ: Şebinkarahisar, Şebinkarahisar ilçesi, Şebinkarahisar tarihi eserler, Şebinkarahisar halk kültürü, Şebinkarahisar mutfağı, Şebinkarahisar yaylaları, Şebinkarahisar Atatürk Evi ve Müzesi
TİREBOLU İLÇESİ: Tirebollo genel bilgiler, Tirebolu kültürü, Tirebolu kültürü, Tirebolu coğrafya, Tirebolu ekonomi, Tirebolu tarihi yapılar, Tirebolu tarihi
YAĞLIDERE İLÇESİ: Yağlıderre genel bilgiler,
EKONOMİK YAPI Giresun ilinde toprakların çok engebeli oluşu yüzünden tarıma ayrılan alanlar azdır. Tarım alanları içinde, dikili alanların kapladığı alan, ekili alanların kapladığı alanlardan büyüktür. Dikili alanların büyük yer tutmasında, geniş alanları kapsayan fındıklıkların rolü büyüktür (1988 yılında Giresun ili sınırları içinde 84 milyon fındık ağacı vardı ve bu ağaçlardan 71.000 ton ürün alınmıştır). Bütün Türkiye’deki fındık ağaçlarının üçte birine yakını Giresun ilindedir. Ekili alanlar içinde, mısır tar-lalarının geniş yer tuttuğu dikkati çeker (1988’de 18.000 hektarlık bir alana mısır ekilmiş ve 54.000 ton ürün alın-mıştır. Buğday ekiminin kapladığı alan ise, aynı yıl içinde 19.000 hektardı ve üretim 29.000 tondu. Son yıllarda mı- sırekim alanları azalmıştır. İlde son yıl-larda çay tarımı da gelişmiştir (1988’de 16.0 ton yaş çay yaprağı üretilmiştir). Giresun ilinde yetiştirilen evcil hayvanların başında koyun gelir. Keçi sayısı giderek azalmaktadır.
Doğuda ve batıda kıyıya kadar uzanan Giresun kenti, yerleşme alanının kena-rında yükselen tepelere doğru yayılır.Giresun ilinin en önemli maden ya tağı, Espiye ilçesindeki bakır yatakla-rıdır. Bu yataklardan çıkarılan filizler Samsun’daki Karadeniz Bakır İşletme- leri’nde işlenir, il sınırları içinde kurşun, çinko, manganez, demir ve linyite de rastlanır. Giresun ilindeki sanayi kuruluşla-rının en önemlileri SEKA’nın Aksu Kâ-ğıt Fabrikası’dır. 1967’de kurulan bu tesis, gazete kâğıdı ve dayanıklı am-balaj kâğıdı üretir. Öteki sanayi kuru-luşları arasında Tirebolu’daki çay atöl-yesi, ve ilin çeşitli yerlerinde bulunan fındık kırma atölyeleri sayılabilir.
ULAŞIM Giresun ilinin en önemli ulaşım damarı, Karadeniz kıyılarını baştan başa kat eden ve Samsun’u Rize’ye bağlayan karayoludur. Giresun’un doğusunda bu yoldan ayrılan kuzey-güney doğ- rultulu bir yol, 2.075 m yüksekliğindeki Eğribel Geçidi’ni aşarak Şebinkarahi-sar’a ulaşır ve bir yandan Alucra - Bayburt ya da Erzincan’a, öteki yandan da Suşehri üzerinden Amasya doğrultusuna uzanır. Dağlık kesimde bazı orman yollarından yararlanılır. Deniz yo-luylayolcu taşıma, eski önemini yitirmiştir
SAĞLIK Giresun ilinde tam teşekküllü 15 hastane vardır. Ayrıca 262 sağlık ve 15 sağlık ocağı da hizmet verir. İlde, 81 ’i uzman, 132’si pratisyan olmak üzere 213 hekim, 386 ebe, 348 hemşire, 38 diş hekimi, 91 eczacı ve 297 sağlık memuru sağlık hizmetlerini yerine getirmektedir.
EGİTİM Giresun’da 773 ilkokul, 98 ortaokul ve 36 lise vardır. 57.864 ilkokul, 18.852 ortaokul, 9.953 lise öğrencisinin öğrenim gördüğü ilde, 2.624 ilkokul, 423 ortaokul ve 692 lise öğretmeni görevlidir.
Trabzon’daki Karadeniz Teknik Üniversitesi’ne bağlı Giresun Meslek Yüksekokulu ile Giresun Eğitim Yük-sekokulu. ilin yüksekokullarıdır.
TURİZM Giresun, kuzey sahillerimizde yeşil ile mavinin kucaklaştığı çok eskiden yaşayan Amazonlar’ın yerleştiği bir kiraz ve fındık diyarıdır. Giresun’da her bahar “Aksu Kültür ve Sanat Festivali” düzenlenir. Festival süresince Aksu Deresi ağzında ve Giresun Adası çevresinde çeşitli gösteriler yapılır.Giresun gezi tatil LİNKLERİ:
Giresun gezisi, görele gezi, Sis Dağı gezisi , Giresun gezisi ,Giresun tur rehberiKÜLTÜREL YAŞAM 14. yüzyılın sonuna doğru Türkler’- in egemenliği altına giren ve 15. yüzyılda Osmaniı topraklarına katıldıktan sonra Türkleşen ve İslamlaşan Giresun’a 19. yüzyılda gelen Çerkeş ve Gürcü göçmenler, ilde kültürel çeşitlilik yaratmıştır. Giresun halkı, seyrek olarak büyük kentlerden gelen gezici toplulukların gösterilerini izleme ve konserlerini dinleme olanağı bulur. Yılda ancak birkaç gün tutan bu konser ya da gösteri günleri dışında Giresun’da sanat ve kültür yaşamı, son derecede sönüktür.
GELENEKLER VE TÖRELER Osmaniı döneminde kıyı kesimle-rinde ve merkezde Rumlar’ın, Şebinka-rahisar ve Alucra’da Çepniler’in gele-nekleri ve inançları yaygındı. Rum- lar’ın ve Ermeniler'in geç etmesinden sonra Türk - Islâm gelenek ve töreleri egemen olmuştur.
ilin büyük kesiminde, Hicri takvime göre yılbaşı olan 14 Mart’ta erken kalkılarak namaz kılınır. Uğur getirmesi için bir akarsudan ya da denizden su alınır, getirilen su evin her tarafına ve hayvanların üstüne dökülür. O gün pişirilen poğaçalardan birinin içine konan mavi boncuk kime çıkarsa, o kişinin yıl içinde çok kısmetli olacağına inanılır. Hıdrellez günü “Hıdrellez Dede eğri mi, büğrü mü, kurtların, kuşların hepsinin ağzına atıyorum” diyerek toprağa fasulye ya da mısır atılır. Böy- lece o yıl doğacak çocukların ve hayvanların kusursuz olacağına inanılır.
DÜĞÜN-DOĞUM-ÖLÜM GELENEKLERİ Geçmişte başlık parasından kur-tulmak için kız kaçırma olayları sık gö-rülürdü. Pek çok erkek birden çok kadınla evlenirdi. Bunun nedeni, çoğun-lukla kadının çocuk ya da erkek çocuk doğuramamasıydı.
Evliliklerin görücü usulüyle yapıldığı yörede, söz kesildiğinde kızın nüfus kâğıdı bir kurdeleyle bağlanarak erkek tarafına verilir. Düğün günü karar-laştırılacağı zaman, kız evine tavuk gö-türülür, erkek evi baklavayla ağırlanır ve o güne kadar nişanlıların görüşmesine izin verilmez. Düğünün ilk gecesine “kına gecesi” ya da “komşu gecesi” denir ve kız gelinlikle kınalanır. İkinci gün takılar takılır, çeyiz oğlan evine gönderilir. Düğünün üçüncü günü gelin alma günüdür. Aynı günün akşamı gelinin erkek kardeşleri oğlan evine baskına gider ve damat evine yaklaşınca silah atarak geldiklerini duyururlar. Düğünden sonraki gün, “çerez yeme“ günüdür ve kız tarafı gelini görmeye gelir. Bir hafta sonra da gelinle damat, kız tarafına “yumurta yemeye” giderler.
Yörede kısırlığı gidermek için ho-calara başvurulur, yatırlara gidilir, koca-karı ilaçları kullanılır, kızgın kiremide oturulur, bele yakı sürülür ya da kireç vurulur. Halk, gebenin sağ yanı sol yanına göre daha ağırsa erkek, sol yanı ağır ve karın yayvan ise kız çocuk olacağına inanır. Gebe el değirmenini çevirirse çocuğun gözlerinin şaşı olacağına, hıdrellezde sandık kapağı açılırsa çocuğun yarık dudaklı olacağına inanılır. Doğumdan sonra çocuğun göbek bağı beşiğe bağlanır. Kırk basmasını önlemek için iki kadın ellerine birer iğne alır, karşı karşıya gelerek üç kez eğilir, kalkar ve iğneleri birbirinin yakasına takarlar. Giresun ilinde de kirvelik adeti vardır. Çocuk kirvesinin kucağında sünnet ettirilir.
FOLKLORGiresun ilinde horon, karşılama, sal-lama, kol havası ve metelik en yaygın halk oyunlarıdır. Divan sazı, cura, bağ-lama, zurna, dilli kaval gibi müzik âletleri eşliğinde söylenen yöre türkülerinin en ünlüleri şunlardır; “Karşıdan Gel Karşıdan”, “Giresun Kayıkları”, “Kızım Sana Fistan Aldım”, “Bir Fındığın İçini”, “Ben Giderim Batuma.” Yiğitlik, sevda ve doğa üzerine pek çok efsanenin anlatıldığı Giresun’da Sağrak Göl’le ilgili efsaneye göre, gölden her gün su alan çok güzel bir kız, bir gün bakracını doldururken suya düşer. Herkes kızı öldü sanır. Ama bir kaç gün sonra kız Şebinkarahisar Ka- lesi’nin yaklaşık 2 km uzağındaki Çatal Göl’den sapasağlam çıkar. Efsaneye göre sular bile bu çok güzel kızı boğmaya kıyamamıştır.
Giresun folkloru, maniler, atasözleri, deyimler ve bilmeceler açısından da zengindir. Fındık, manilerin ana ko-nularından biridir. Günümüzde geleneksel giyim öğe-lerine artık yalnızca bazı köylerde rast-lanır. Erkek giyimi, “aba zıpka” denen paçaları dar, baldırdan yukarısı bol pantolon üstüne giyilen içlik ve yelekten oluşur. Erkekler bellerine Çerkeş kayışı, kama, boyunlarına gümüş hamaylı takar, başlarına kara başlık giyerler. Ayağa “çabula” denen altı kabaralı ayakkabı ya da Trabzon lastiğinden kara lastik ayakkabı giyilir.
Peştamal, geleneksel kadın giyiminin değişmez öğesidir. Düz çizgili ve “direkli peştamal” diye adlandırılan dokuma bele sarılır. Canfes, üç etek, sırmalı peştamal en yaygın kadın giysileridir. Özel günlerde kadınlar başlarına altın tepelik takarlar. Oyalı yaşmak, çember, peştamal, entari-hırkave kara lastik günlük kadın giyimini oluşturur.
İlgili Makaleler: Giresun halk dansları, Görele İshaklı köyü, Bir zamanlar Giresun
YÖRESEL YEMEKLER Geleneksel beslenme alışkanlıkla-rının sürdürüldüğü Giresun’da, balık, mısır ve karalahana beslenmenin ana öğeleridir. Pezik, merecan, fındık, kiraz, karayemiş gibi meyve ve sebzelerin de çokça tüketildiği yörede, turşuların özel biryeri vardır. Balıktuzlana- rak kışa saklanır. Kiraz ve peynirin de tuzlanarak kışa saklandığı yörede, mısır unundan yapılan poğaça, mısır unu ve kestaneyle yapılan lamesli pide, kak ilin özgün yemeklerindendir. Yörede karayemiş çekirdeği sıtmayı, ısırgan ot püresi, mide ve bağırsak hastalıklarını iyileştirmek için kullanılır. Pezik mıhlaması, hamsi böreği, mısır dolması da yörenin özgün yemeklerindendir.
Pezik mıhlaması: Bir kilo pezik (pazı) yıkanıp, ayıklandıktan sonra küçük küçük doğranıp haşlanır. Daha sonra süzgeçten geçirilen pezik, iyice sıkılır. Başka bir kapta ince ince doğranmış beş baş soğan, pembeleşinceye kadar kavrulur. Pezik, soğan, tuz ve biber karıştırıldıktan sonra ortası açılarak dört yumurta kırılır ve üstü kapatılır. Yumurtalar pişinceye kadar tencere hafif ateşte tutulur.
Hamsi böreği: 1.5 kg hamsi, kılçıkları çıkarılarak ayıklanır. Üç bardak pirinç yumuşayıncaya kadar haşlandıktan sonra suyu süzülür ve içine iki demet maydanoz, üç baş soğan, bir tatlı kaşığı karabiber, bir çorba kaşığı şeker, 1.5 bardak kuşüzümü, biraz tuz ve yarım çay bardağı zeytinyağı eklenerek karıştırılır. Balıkların yarısı unlanıp, yağlı bir tepsiye aralıksız olarak dizildikten sonra, hazırlanan karışım üstüne döşenir. Balıkların diğer yarısı da kızartılıp, karışımın üstüne dizilir, yarım bardak zeytinyağı daha konduktan sonra, az harlı ateşte yarım saat pişirilir.
SPOR Giresun’da modern spor etkinlikleri; 1910’da futbolla başladı. Ama futbol iigi görmedi. 1914’te kurulan id- manyurdu Kulübü bir yıl geçmeden kapandı. 1921’de Gençlerbirliği Kulübü kuruldu. 1925’te kurulan Hilalspor, 1933’te bölündü ve 1934’te Sahilspor kuruldu. İlin adını taşıyan Giresunspor ise, 1967’de doğdu. Aynı yıl 2. Lig’e giren ekip 1971/72 sezonunda şampiyon olup, Birinci Lig’e yükseldi. Uzun yıllar 1. Lig’de oynayan Yeşil-Beyaziı ekip 1980’de 2. Lig’e düştü. Daha sonra da 3. Lig’e indi. 1991/92 sezonunda 3. Lig
1. Grup’ta mücadele ediyor. Giresun’un Üçüncü Lig’deki ikinci temsilcisi ilçe takımı olan Bulancak- spor’dur. Görelespor 3. Lig’de oynar-ken, 1990/91 sezonunda grubunda sonuncu olup küme düştü ve mahalli lige döndü.
Giresun Mahalli Ligi’nde mücadele eden ekipler şunlardır: Batlamaspor, Pirazispor, Gençlerbirliği, Şafakspor, Sökenspor, Darıköyspor, Sokakbaşı- spor, Sahilspor, Akınspor, Köyhizmet- lerispor, Duroğluspor, Barçaspor, De- relispor, Seka-Aksu, Sağlıkspor, Ke- şapgücü, Espiyegücü, Tirebolugücü, Görelegücü, Evnesilgücü, Ören Bele- diyespor, Yağlıderespor, Alucraspor, Şebinkarahisarspor, Kayadibispor, Ye- niyolspor, Fiskobirlikspor, Yıldızspor, Örnekspor, Çınarlarspor, Ballıcaspor, Sanayispor, Polisgücü, Çavuşlu Bele- divespor, Altınsu idmanyurdu. İ978’de futbolcu sayısı 2.721 iken 1990’da 5.145’e yükseldi. Milli formayı giyen Erol Pamuk, Feyzi Serkan ve Hüsey;n Seçkin Giresunlu’dur. Güreş alanında ilk düzenli çalışma 1939’da başladı. 1970’de Güreş ihtisas Kulübü’nün kurulmasıyla bu spor dalında büyük bir ilerleme görüldü. Bölge ve Türkiye Şampiyonası’na katılan Giresunlu güreşçiler çeşitli dereceler elde ettiler. Voleybol dalındaki etkinlikler 1970’e değin okullarda sürdürüldü. Kulüpler bu spor dalına ağırlık vermeye başlayınca ilgi arttı. 1982’de 230 olan voleybolcu sayısı 1990’da 1070'e yükseldi. Basketbol ancak 1970’ten sonra önem kazandı. Yavaş yavaş okul sporu olmaktan çıktı, kulüplerin şube aç-masıyla gelişti. 1982’de 631 olan lisanslı basketbolcu sayısı 1990’da 1.493’e yükseldi. Kıyı ili olmasına karşın, yaz mev-siminin kısa sürmesi ve kulüplerin bu dallara yeterince ilgi göstermemeleri yüzünden yelken ve yüzme gelişmeye çok geç başladı.
Giresun’da son yıllarda Bisiklet sporu gelişmeye başladı. Bugün ilde lisanslı 24 bisikletçi bu sporla uğraş-maktadır. Atletizm oldukça yaygındır. 1990’da atlet sayısı 398’di. Gülle atma- daTürkiye rekorları kıran ve 16 metreyi geçen ilk Türk atleti olan, sporu bırak-tıktan sonra Beden Terbiyesi Eğitim Dairesi ve Jimnastik Federasyonu Başkanlığı yapan Tahsin Albayrak Gi- resunlu’dur.
SPOR TESİSLERİ Merkez’de açık ve kapalı tribünlü 20.0 kişilik şehir stadyumu, 2.500 ki-şilik spor salonu, 1.500 kişilik stadyum, havalı silah atış poligonu, hizmet binası ve lojman: Alucra’da 500 kişilik futbol sahası; Bulancak’ta futbol sahası ve yapımı süren 1.500 kişilik stadyum; Görele’de 1.500 kişilik stadyum; Şebinkarahisar’da futbol sahası; Tire-bolu’da futbol sahası ve yapımı süren 500 kişilik antrenman salonu vardır.
GİRESUN TARİHİ VE TURİSTİK YERLER
Giresun Kalesi: M.Ö. 2. yüzyılda Pontoslular döneminde yapılmıştır. Kalenin güneydoğusunda doğusunda surlar ve Pontos kralı Pharnokos l’in yaptırdığı sarayın kalıntıları vardır. Kale onarılarak bir yol ile kente bağlanmış ve piknik yeri durumuna getirilmiştir.
Giresun Adası (Hayırsız Ada): Gi-resun’un 3 km kuzeydoğusundadır. Karadeniz'in tek adasıdır. Mitolojide adı geçen Amazonlar’ın yaşadığı yer olarak bilinen adada, Mars tapınağının kalıntıları vardır. Giresunlular’ın özellikle yaz aylarında gittikleri bir dinlenme yeri olan adaya Giresun’dan tekne seferleri yapılır.
Hacı Hüseyin Camii: 1594’te Çoban Hacı Hüseyin tarafından yaptırılan camide kapıdan hemen sonra iki yanda sütunlar yer alır. Üst katına dıştan bir merdivenle çıkılır.
Kale Camii: Giresun Kalesi’ndeki cami, 1830’da Dizdarzade’nin eşi Eme- tullah Hanım tarafından yaptırılmıştır. İlginç bir mimarisi olan camiin yakınındaki çeşme 1927 tarihlidir.
Seyyid-i Vakkas Türbesi: İl merke-zinin ortasında yer alan türbe, Gire-sun’un 1461'de OsmanlIlar tarafından alınışı sırasında şehit düşen uç bey-lerinden Seyyid-i Vakkas için yapılmıştır. Kubbeli bir türbedir.
Topal Osman Mezarı: Giresun Ka- lesi’nin en yüksek yerindedir. Kurtuluş Savaşı gazisi Yarbay Topal Osman’a ait olan bu mezar bir ziyaret yeri olmuştur. Mermerden, anıtsal bir mezardır. Eski yazılı bir kitabede Topal Osman’ın yaşamı anlatılmaktadır.
Zeytinlik: Giresun’un eski bir sem-tidir. Tarihi ev ve sokaklarıyla ilgi çeker.
Gedikkaya: İl merkezinin doğusunda kartal ağzına benzer, tepesi oyuk bir kayalıktır. Silueti ilginçtir.
Bektaş ve Kümbet Yaylaları: Halk, yazları eşsiz bir dinlenme yeri olan yaylalara çıkar ve uzun süre kalır.
İÇMELER, KAPLICALAR Şifalı su kaynakları bakımından zengin olmayan Giresun ilindeki içme-lerin başlıcaları şunlardır: Şebinkarahisar Madensuyu, inişdibi Madensuyu (merkez ilçede), Çamlıköy Madensuyu (Dereli ilçesinde), Yavuz Kemal Madensuyu, Babanos Madensuyu, Ka- raaslan Madensuyu. ALUCRA--FM